De Israëliër Mark Eliyah verovert met zijn kamancheh – een oud-Perzisch snaarinstrument – het Midden-Oosten. In Iran is de muzikant, ondanks een verbod op Israëlische muziek, razend populair.
MUZIEK | In Iran is Israëlische muziek formeel verboden en wordt elk contact met een Israëliër bestraft met gevangenisstraf of zelfs executie. Toch worden de liedjes van Mark Eliyahu er, in het geheim, volop beluisterd en gespeeld.
Terwijl duizenden Iraniërs de Israëlische artiest dagelijks volgen op YouTube of Instagram, meldden ook duizenden zich af voor zijn kanalen ‘uit angst voor represailles’, aldus een artikel in Ha’aretz getiteld ‘Iranians are dying to see this Israelian musician perform life’. Op een video op YouTube is te zien hoe tientallen leerlingen van een muziekschool in Teheran een van zijn nummers op percussie-instrumenten naspelen.
‘Er gaat geen dag voorbij zonder dat ze me schrijven: wanneer kom je in Iran spelen?’
Het is volgens het Israëlische dagblad vooral het spel op de kamancheh, een oud-Perzisch snaarinstrument, dat Iraanse luisteraars raakt. Eliyahu werd in 1982 geboren in de Russische regio Dagestan uit twee muzikale ouders en was zes toen hij naar Israël emigreerde. Op zestienjarige leeftijd reisde hij naar het Griekse eiland Kreta om saz te studeren, waarna hij naar Azerbeidzjan verhuisde. Toen hij na zijn studie daar zijn muzikale carrière begon, was de kamancheh nog onbekend onder de Israëliërs. Toch houdt het instrument voor Eliyahu verband met de Joodse cultuur, aangezien het in de Bijbel wordt bespeeld door de Levieten: leden van de stam van Levi.
Ook in andere landen in het Midden-Oosten en in Turkije wordt Eliyahu geroemd. Zijn nummer Journey werd door meer dan 13 miljoen mensen geluisterd op YouTube. ‘Mijn concerten in Turkije zijn zo motiverend en opwindend. Ik hou van Turkse luisteraars’, citeert de Turkse site Daily Sabah de muzikant trots. ‘Ze begrijpen de emotionele taal in mijn muziek.’ Maar ook met zijn Iraanse publiek is hij verguld: ‘Er gaat geen dag voorbij zonder dat ze me schrijven: wanneer kom je in Iran spelen? Het is heel ontroerend.’
