Marianne von Werefkin was een belangrijke kracht in de avant-garde, maar bleef vaak in de schaduw van haar mannelijke collega’s. De Fundatie in Zwolle toont haar werk en een interactieve installatie waarin hedendaagse kunstenaars reflecteren op Werefkins nalatenschap.
Marianne von Werefkin (1860-1938), oorspronkelijk afkomstig uit Rusland, maakte deel uit van de avant-gardistische kunstkring Der Blaue Reiter, waartoe ook Wassily Kandinsky en Franz Marc behoorden, maar – what’s new? – werd minder bekend dan haar mannelijke tijdgenoten. Ze legde zelfs haar eigen werk neer om dat van partner Aleksej Jawlenski te laten schitteren.
De Fundatie toont 63 schilderijen van Werefkin en 23 werken van tijdgenoten, maar laat haar interessante leven, dat in 172 schetsboeken en 65 dagboeken blijkt te zijn geschetst en beschreven, vrijwel onbelicht. Werefkins carrière begon in Rusland onder de invloed van realist Ilja Repin, maar haar stijl werd snel expressiever, symbolischer. Later hervond ze haar stem, met gouache en tempera in plaats van olieverf.
Haar huis in München veranderde in een avant-gardistische zogeheten Roze Salon
Vader Vladimir Nikolajevitsj Verjovkin, hooggeplaatst officier in het Russische leger, kwam uit een adellijke familie en speelde een belangrijke rol in haar vroege leven en artistieke ontwikkeling, wat destijds niet vanzelfsprekend was voor vrouwen. Na zijn dood in 1896 kreeg zijn schilderende dochter een royaal pensioen van de tsaar, wat haar de financiële vrijheid gaf om zich op haar kunst en intellectuele ambities te richten. Werefkin maakte kennis met werk van Van Gogh, Gauguin. Haar huis in München veranderde in een avant-gardistische zogeheten Roze Salon.
In De Fundatie is een digitale Roze Salon gemaakt; een interactieve installatie waarin hedendaagse kunstenaars reflecteren op Werefkins nalatenschap.
Marianne von Werefkin – Pionier van het expressionisme, Museum de Fundatie, Zwolle, tot 16/3/25
