Uit de Pandora Papers blijkt dat het werk van maatschappijkritische kunstenaar Banksy wordt gebruikt voor belastingontwijking, las redacteur IJsbrand van Veelen. In Arizona zullen dit voorjaar zelfrijdende vrachtwagens rondtoeren – zonder bestuurder & Meer aanraders van de 360-redactie.
Omdat 360 niet alles kan vertalen wat de redactie leest, ziet en hoort, tippen wij voor u enkele interessante artikelen, podcasts, documentaires en fotoreportages die wij deze week tijdens het speuren naar mooie journalistiek zijn tegengekomen.
Antikapitalistische kunst in de Pandora Papers
Uit de Pandora Papers, de 11,9 miljoen documenten over belastingontwijking via schimmige deals door de rijken der aarde, komen nog voortdurend nieuwe onthullingen voort, las redacteur IJsbrand van Veelen.
Vorige week publiceerde Scilla Alecci op de site van het International Consortium of Investigative Journalists (ICIJ), dat in 2021 de Pandora Papers onthulde, het artikel ‘From Banksy to Picasso, offshore world awash in valuable art’. Uit de documenten blijkt dat ruim zestienhonderd kunstwerken van zo’n vierhonderd kunstenaars stilletjes worden verhandeld tussen lege vennootschappen in belastingparadijzen van over de hele wereld. Dat leidt onder meer tot de perverse situatie dat het werk van een maatschappijcriticus als Banksy wordt gebruikt voor belastingontwijking.
‘Banksy, de ongrijpbare Britse straatartiest, bouwde een wereldwijde reputatie op met subversieve werken die een vinger in het oog van het establishment prikken’, schrijft Alecci. ‘Maar zelfs Banksy’s kunst, die de consumptiecultuur en het kapitalisme bekritiseert, wordt meegesleurd in een parallel financieel systeem dat volgens veel experts het slechtste is van wat zijn kunst vaak bekritiseert.’
Uit gelekte documenten blijkt dat de Londense financiële makelaar Maurizio Fabris vanaf 2009 een offshoretrust gebruikte om een tiental werken van Banksy te kopen, waaronder iconische stukken als een versie van Girl with Balloon, Flower Thrower en twee versies van Rude Copper, met een politieagent die zijn middelvinger opsteekt naar de kijker. Hoe en waarom Fabris dat deed, lees je hier.
Vaarwel chauffeurs
De eerste vloot van zelfrijdende vrachtwagens, zonder menselijk ingrijpen, gaat dit voorjaar de weg op, las redacteur Joep Harmsen in de Spaanse krant El Confidencial. Gelukkig niet in Nederland – en ook niet in Spanje –, maar in de Amerikaanse staat Arizona, die een vergunning voor de bestuurderloze voortuigen afgaf aan het bedrijf TuSimple. De vrachtwagens zullen rijden tussen de steden Tucson en Phoenix.
Wordt het een recept voor rampen of de toekomst van transport? Volgens TuSimple natuurlijk het laatste. Het bedrijf laat weten dat een bestuurderloze vrachtwagen een testrit tussen Nopales in Arizona en Oklahoma City in veertien uur en zes minuten heeft afgelegd, terwijl een normale vrachtwagen met chauffeur over hetzelfde traject vierentwintig uur en zes minuten doet. Toch blijft het een onheilspellend beeld om op de snelweg een vrachtwagen met een lege cabine in te halen, zoals in het promotiefilmpje hieronder te zien.
De inspiratiebron van Duizend-en-een-nacht
Een artikel uit het Libanese dagblad L’Orient le Jour, getipt door hoofdredacteur Laura Weeda gaat in op de vraag of de romantische avonturen van de jonge Syrische Hanna Dyâb en zijn reis van Aleppo naar Parijs de inspiratie kunnen hebben gevormd voor het verhaal van Aladdin in Duizend-en-een-nacht.
De ‘romantische avonturen’ van Dyâb, die volgens de krant door tijdgenoten niet zou worden geloofd als hij die nu op de soeks zou vertellen, kwam eeuwen later aan de oppervlakte door de publicatie van zijn verhaal Van Aleppo tot Parijs, de omzwervingen van een jonge Syriër in de tijd van Lodewijk XIV, in 2015 in het Frans gepubliceerd. Na verschijning van het boek legden fans de link met de verhalen van Duizend-en-een-nacht, die in de achttiende eeuw in Europa geïntroduceerd werden door de beroemde Franse oriëntalist Antoine Galland. Volgens historici is Dyâb de bron van de beroemde verhalen over Aladdin en de wonderlamp en Ali Baba en de veertig rovers, maar kreeg hij nooit erkenning voor zijn rol, aangezien Galland alle eer opstreek.
Net als Aladdin heeft Dyâb zijn vader op zeer jonge leeftijd verloren
Net als Aladdin heeft Dyâb zijn vader op zeer jonge leeftijd verloren en beleeft hij een diepe crisis wanneer hij een soort buitenlandse voogd ontmoet (Paul Lucas), een sluwe man die hij wantrouwt. Bij het fictieve personage gaat het om een ‘oom’ die een manipulator blijkt te zijn. In het verhaal vraagt deze man Aladdin om een lamp uit een grot te halen; Lucas liet bij het verlaten van Aleppo Dyâb in de buurt van Keftin afdalen in een met rotsen bedekt gewelf, waaruit hij tevoorschijn kwam met… een lamp! En zo zijn er nog vele andere overeenkomsten.
Een sterk staaltje (mogelijke) toe-eigening.
Op zoek naar een goed boek?
Zoek je nog een goed boek voor dit weekend? Alex (@AlexAndBooks_), twitteraar en host van de podcast The Reader’s Journey, vroeg aan zijn Twittervolgers om hun favoriete boeken te noemen. Uit de antwoorden die hij daarop kreeg destilleerde hij aanbevelingen in dertien verschillende categorieën, variërend van levensveranderende boeken tot werk van vrouwelijke auteurs, fictie et cetera. Een onuitputtelijke bron van waardevolle leeswaar boeken, aldus online strateeg Maxim Hoekmeijer.
Dus zoek je nog leesvoer? Bekijk dan zeker zijn twitterdraadje.
1. Levensveranderende boeken
2. Psychologieboeken
3. Zelfverbeteringsboeken
4. Boeken over beleggen
5. Korte boeken
6. Biografie/autobiografische boeken
7. Audioboeken
8. Verbluffende boeken
9. Fictieboeken
10. Boeken van vrouwelijke auteurs
11. Filosofieboeken
12. Boeken over schrijven
13: Gezondheidsgerelateerde boeken
14: Bonus: De beste podcasts
