De Duitse speelfilm Roter Himmel van regisseur Christian Petzold vertelt het verhaal van een schrijver die zo verdiept is in het manuscript voor zijn tweede roman dat alles om hem heen, inclusief een hevige bosbrand, hem volledig ontgaat.
In Roter Himmel, de nieuwe speelfilm van de Duitse regisseur Christian Petzold, gaat de jonge auteur Leon op vakantie naar de Oostzee, samen met zijn beste vriend, de fotograaf Felix. Leon ligt volledig overhoop met het manuscript voor zijn tweede roman, waardoor de avances van Nadja, die in hetzelfde vakantiehuis logeert, hem volledig ontgaan. De hevige bosbrand in de omgeving heeft hij evenmin in de gaten.
‘De vraag is hoe Petzold erin slaagt een natuurramp zo terloops te introduceren dat de kijker pas weet wat er aan de hand is wanneer de hoofdpersonages al diepgang en karakter hebben’, schrijft Andreas Kilb voor Frankfurter Allgemeine. ‘Een Amerikaanse film zou met een vuurzee zijn begonnen, terwijl de brand in een Franse film de hoofdpersonen had samengebracht, als katalysator voor hun opbloeiende liefde.’ Expliciete beelden van de bosbrand ontbreken, maar bij Petzold gaat het volgens Kilb om het ‘benaderen van de waarheid en werkelijkheid die schuilgaan achter hetgeen hij ons laat zien’.
Hoe dan ook, de film is op zijn best zodra het verhaal zonder woorden wordt verteld
Het is Carolin Ströbele opgevallen dat fotograaf Felix ‘aanmerkelijk vrijer door het leven wandelt’ dan auteur Leon, meldt ze in Die Zeit: ‘Alsof de filmmaker daarmee wil suggereren dat het geschoten beeld een lichtere discipline is dan het geschreven woord. Hoe dan ook, de film is op zijn best zodra het verhaal zonder woorden wordt verteld.’
‘Een film over het verlies van zorgeloosheid en de immense moed die ervoor nodig is om schoonheid te veroveren’, vindt Chloé Caye van de Franse site Culture aux Trousses. Voor Caye is duidelijk dat de hoofdpersonen in Roter Himmel gevangen zitten in hun eigen, beperkte belevingswereld: ‘Maar voortdurend schemert de urgentie erdoorheen: uiteindelijk moeten ze iets zeggen of actie ondernemen. Precies zoals de bosbrand hen eraan herinnert dat de houdbaarheidsdatum niet ver weg is.’
Harald Mühlbeyer van Kino-Zeit typeert de film als ‘een grandioze karakterstudie, waarin het maken van kunst centraal staat’. Tegelijkertijd gaat de film in zijn ogen over het ‘onderdrukken van gevoelens en hoe die onherroepelijk aan de oppervlakte komen. Maar dan wel op het moment dat het te laat is.’
Door Diederik Samwel
