De Spaanse sterregisseur Pedro Almodóvar komt met een nieuwe film: Madres paralelas. De lacterende tepel op de filmposter zorgde al bij voorbaat voor ophef. Verder: Italianen maken zich zorgen om de Nederlandse maffia. Een verontrustende ontwikkeling, aldus redacteur IJsbrand van Veelen & Meer aanraders van de 360-redactie.
Omdat 360 niet alles kan vertalen wat de redactie leest, ziet en hoort, tippen wij voor u enkele interessante artikelen, podcasts, documentaires en fotoreportages die wij deze week tijdens het speuren naar mooie journalistiek zijn tegengekomen.
De nieuwe Almodóvar doet stof opwaaien
Na Dolor y gloria (Pijn en glorie) uit 2019 komt de bekendste Spaanse filmregisseur dit najaar met een nieuwe film: Madres parelelas (Paralelle moeders). De Spaanse onlinekrant elDiaro.es interviewde Pedro Almodóvar over wat ze zijn ‘meest politieke en gewaagde film‘ uit zijn carrière noemt en dat leverde een boeiend gesprek op, aldus redacteur Joep Harmsen.
Zo betreurt de regisseur dat steeds meer films op streamingplatforms uit worden gebracht: ‘Voor mij is film het grote scherm. Ik kan me geen film voorstellen zonder dat grote scherm.’ En als hem gevraagd wordt naar de grote sprongen die er gemaakt zijn op het gebied van lhbti-rechten, antwoordt hij: ‘Er is veel bereikt, maar er lijkt een soort terugval te zijn, vooral de laatste tijd.‘
Die terugval zou de regisseur die in de jaren tachtig opkwam met gewaagde en provocatieve films als La ley del deseo en Pepi, Luci Bom wellicht ook zien in de ophef die er is ontstaan over de teaserposter die er van de film is verspreid. De poster, ontworpen door Javier Jaén, werd kort na publicatie op Instagram weer verwijderd door het sociale medium. In een ander artikel schrijft elDiario.es dat Almodóvar met de keuze voor deze poster waarschijnlijk zijn steun betuigt aan de #FreeTheNipple-beweging die strijdt voor het deseksualiseren van de vrouwelijke tepel, een plausibele verklaring.
De linkse onlinekrant pakte uit en publiceerde ook nog een recensie van Madre paralelas en een analyse van de drie hoofdthema’s uit het werk van Pedro Almodóvar: het collectieve en individuele geheugen, moeders en lhbti-rechten.
Madres paralelas is in Nederland vanaf 16 december te zien in de bioscoop en al eerder op het Leiden International Film Festival en het Parool Film Fest in Amsterdam.
Italianen maken zich zorgen om Nederlandse maffia
Roberto Saviano, de Italiaanse auteur van Gomorra en deskundige op het gebied van georganiseerde misdaad, heeft al meerdere keren gewaarschuwd voor de activiteiten van de Italiaanse maffia in Nederland. In augustus deed hij er nog een schepje bovenop door in een essay, gepubliceerd in onder meer NRC Handelsblad, Nederland ‘een van de misdadigste landen van Europa’ te noemen, verwijzend naar onze status als belastingparadijs voor multinationals en als land waar financiële systemen zich uitstekend lenen voor het witwassen van crimineel geld.
De aanklacht van Saviano is ook in Italië niet onopgemerkt gebleven, zo las redacteur IJsbrand van Veelen. De Italiaanse krant Il Post publiceerde vorige week een artikel onder de kop ‘Come la mafia olandese è diventata una delle più potenti del mondo’ [Hoe de Nederlandse maffia een van de machtigste ter wereld werd]. Daarin zet Stefano Nazzi in ruim tweeduizend woorden uiteen hoe ’de zogenoemde “mocro-maffia” die concurreert én samenwerkt met de ‘ndrangheta, wordt verdacht van moord op journalist Peter de Vries’.
Het is even wonderlijk als verontrustend om een dergelijk artikel in een Italiaans medium te lezen
Nazzi beschrijft onder meer hoe de bende van Ridouan Taghi is ontstaan en is gegroeid en wat de rol van de havens van Rotterdam en Antwerpen is voor de internationale cocaïnehandel die in nauwe samenwerking met Italiaanse, Columbiaanse, Turkse, Albanese en Servische criminelen wordt gedreven.
‘De Nederlandse veiligheidsdiensten hebben een paar dagen geleden het niveau van surveillance en bescherming rond premier Mark Rutte verhoogd’, zo begint Nazzi zijn artikel. ’De Telegraaf schreef dat bewakingscamera’s rond het huis van de minister-president de aanwezigheid van enkele jonge “uitkijkposten” van criminele organisaties hadden geregistreerd: daarom is besloten de “zichtbare en onzichtbare” bewaking te verhogen. Volgens politie en pers komt het gevaar voor Mark Rutte van de “mocro-maffia”, de Nederlandse criminele organisatie die samen met de Calabrische ‘ndrangheta een groot deel van de handel in cocaïne en synthetische drugs in Europa controleert en die ervan wordt verdacht in juli de moord op de journalist Peter de Vries te hebben georkestreerd en uitgevoerd.’
In het licht van de geschiedenis van de maffia is het even wonderlijk als verontrustend om een dergelijk artikel in een Italiaans medium te lezen.
Lees ook:
De geschiedenis van xenofobie
Altijd gedacht dat het woord ‘xenofobie’ uit het Grieks komt? Niet waar. En ook de vreemdelingenhaat is ergens anders begonnen dan in het oude Griekenland, las editor at large Katrien Gottlieb in LA Review of Books. Auteur George Makari onderzocht de achtergrond van het woord dat zo in zwang raakte tijdens het Trump-tijdperk en vond die geschiedenis zo interessant dat hij er uiteindelijk een boek over schreef.
Het begrip, zo stelt hij, ontstond op het moment dat de notie van indentiteit op losse schroeven kwam te staan. Ik en gij, wij en zij, vreemdeling en gastheer kregen een nieuwe en andere lading door de globalisatie en door radicale technologische veranderingen. Gelukkig hebben de Grieken wel de democratie uitgevonden; dèmos betekent volk, en kratein heersen, hoewel ze daar in de oudheid ook iets anders voor ogen hadden dan hoe die staatsvorm nu hier en daar uitpakt.
Lees ook:
Nobelprijswinnaar Abdulrazak Gurnah is geen verbitterde emigrant
Abdulrazak Gurnah ontving de Nobelprijs voor Literatuur voor zijn ‘compromisloze kijk op kolonialisme’, schrijft Süddeutsche Zeitung in een profiel van de relatief onbekende auteur die in Tanzania werd geboren, een academisch leven had als student en leraar in het VK en behalve essays en verhalen ook tien romans schreef. Een aanrader van hoofdredacteur Laura Weeda.
‘Na jaren waarin het Nobelprijscomité zich resoluut tegen de tijdgeest heeft verzet, waarin het de politiek ongebreidelde Peter Handke en de introspectieve poëzie van Louise Glück eerde, weerspiegelt dit besluit de tijdgeest. De postkoloniale literatuurkritiek laat decennialang zien hoe schrijnend ongelijk de aandacht is voor de verhalen van verschillende mensen over de hele wereld. De Zweedse Academie reageerde nauwelijks op zulke geluiden. In 2001 won VS Naipaul, in wiens werk kolonialisme een virulent thema is, de prijs en in 2003 JM Coetzee, een auteur van het Afrikaanse continent‘, aldus SZ.
Gurnah kon pas schrijven over Tanzania nadat hij er vertrokken was
In dit boeiende portret wordt onder andere verteld dat Gurnah pas over Tanzania kon schrijven nadat hij er vertrokken was. Daarbij was de verleiding groot om zich van goede kritieken te verzekeren door de denigrerende, koloniale opvatting over te nemen en ‘als een verbitterde emigrant de spot te drijven met degenen die hij achterliet’. Deze neiging tot zelfverachting om vertrouwen te wekken achtervolgde hem gedurende zijn carrière.
Hoe het komt dat we niet meer zoals The Simpsons kunnen leven
Webredacteur Maxim Hoekmeijer tipt deze week een artikel uit The Atlantic waarin auteur Dani Alexis Ryskamp stelt dat de levensstandaard van de personages in The Simpsons, een Amerikaanse tv-serie uit de jaren negentig, tegenwoordig niet meer realistisch is.
‘De aflevering “Much Apu About Nothing” uit 1996 toont het salaris van Homer. Hij verdient 479,60 dollar per week, zodat zijn jaarinkomen ongeveer 25.000 dollar is’, schrijft Ryskamp. Met dat inkomen heeft hij een koophuis en een auto, onderhoudt hij zijn gezin van vijf en hij houdt ook nog geld over om een biertje bij de bar te drinken.
In veel gevallen zijn twee volwaardige inkomens nodig om één volledig huishouden kunnen te ondersteunen
Dit bestaan raakt niet alleen voor steeds meer Amerikaanse huishoudens, maar voor huishoudens wereldwijd steeds minder haalbaar. Het lijkt in theorie vrij eenvoudig uit te leggen; als de bevolking stijgt, worden hulpbronnen schaarser, het zogenaamde vraag-en-aanbodprincipe. Voeg daaraan de grotere arbeidsparticipatie van vrouwen toe, wat natuurlijk een goede zaak is, en de realiteit wordt dat in veel gevallen twee volwaardige inkomens nodig zijn om één volledig huishouden te kunnen ondersteunen.
In dertig jaar tijd is het voor types als Homer, een kostwinner zonder diploma of zakelijk instinct, onmogelijk geworden een huis te bezitten, tenzij ouders kunnen helpen met een flinke aanbetaling. Het is te hopen dat deze trend niet doorzet.
