Deze tijdgenoten van Spaanse grootheden als Cervantes en Lope de Vega vonden als schrijfsters hun vrijheid in het klooster, waar ze zich – van hun genderrollen bevrijd – volledig konden wijden aan het geschreven woord. Verrassend genoeg leidden deze schrijvende nonnen een verre van saai leven. ‘Absoluut een film waard.’
Hoewel de namen en werken van mannelijke auteurs zoals Cervantes, Calderón de la Barca en Lope de Vega voortleven, kan niet altijd hetzelfde worden gezegd van de vrouwen die rond dezelfde tijd en op dezelfde plek schreven, schrijft The Guardian over de tentoonstelling Wise and Valiant: Women and Writing in the Spanish Golden Age. Ook dit moment of fame werd bijna gedwarsboomd, door covid-19, maar de tentoonstelling is live te zien op de site van het Cervantesinstituut.
De vrouwen van wie het werk hier wordt getoond vonden hun vrijheid paradoxaal genoeg in de cellen van de kloosters waar ze als nonnen woonden. Bevrijd van hun rol als echtgenotes, moeders en dochters, zo citeert HyperAllergic curator Ana M. Rodríguez-Rodríguez, ‘konden ze zich wijden aan lezen, schrijven en meer intellectuele bezigheden dan de samenleving hen buiten zou hebben toegestaan’.
Onderweg werden ze door piraten overvallen en een van hen stierf aan borstkanker
De auteurs schreven onder meer over geweld tegen vrouwen, seksuele normen, eer, de rol van vrouwen in het gezin, de oorzaken en gevolgen van vrouwenhaat; onderwerpen die ook in deze tijd zeer relevant zijn, beschrijft El País.
Niet alle vrouwen wilden in het klooster blijven. Zo vertelt een van de tentoongestelde documenten, uit 1722, het verhaal van vijf nonnen die Madrid wilden verlaten om een klooster te stichten in Lima, Peru. Onderweg werden ze door piraten overvallen en een van hen stierf aan borstkanker, maar sommigen bereikten de gewenste bestemming. ‘Absoluut een film waard’, aldus Rodríguez-Rodríguez.
Ander werk dat onder de aandacht wordt gebracht is dat van Catalina de Erauso, die, schrijft Bookophile, in deze tijd transgender zou worden genoemd. ‘Ze werd geboren als vrouw, ging naar een klooster, ontsnapte en vluchtte uiteindelijk naar Amerika. Daar deed ze zich (…) voor als Spaanse keizerlijke soldaat. Ze vocht en leefde als een man en had affaires met vrouwen.’
Te bekijken op cvc.cervantes.es/literatura/sabia/ in het Spaans en Engels.
Door Laura Weeda