In de bekroonde film Dissidente schetst regisseur Pier-Philippe Chevigny een onthutsend portret van de uitbuiting van seizoensarbeiders in Canada. ‘Mijn doel was om tegen het publiek in Quebec te zeggen: ik begrijp dat het pijn doet.’
Oorspronkelijk was de Canadese regisseur Pier-Philippe Chevigny van plan om van Dissidente een documentaire te maken over de misstanden van het Temporary Foreign Worker Program (TFWP) in zijn land. ‘Ik besefte al snel dat niemand [in Quebec] met mij wilde praten, omdat iedereen bang was voor represailles’, vertrouwde hij dagblad Le Devoir toe. ‘Daarom besloot ik een scenario te schrijven dat een collage van getuigenissen zou zijn.’ Om materiaal te verzamelen ging Chevigny naar Guatemala in het gezelschap van hoofdrolspeler Ariane Castellanos, die zelf van Guatemalteekse afkomst is. Hij ontmoette er uitzendkrachten die vanwege hun anonimiteit vrijer konden spreken.
In een interview met Le Devoir omschrijft Castellanos de aanpak van Chevigny als ‘integer en gevoelig’. De filmmaker ‘verkoos authenticiteit boven sensatiezucht. In Guatemala leerde hij over de geschiedenis van het land, de tragedies, de staatsgreep van 1954, de burgeroorlog, de genocide op de Maya’s. Er zijn nog veel rauwe wonden.’
Na een relatiebreuk moet Ariane (Castellanos) in de film terugkeren naar haar moeder, in de stad waar ze geboren is; haar ex heeft haar achtergelaten met een berg schulden. Ze krijgt een baan als tolk voor Stéphane, de manager van een voedselverwerkingsfabriek die Guatemalteekse arbeidskrachten inhuurt.
‘Dissidente laat op nuchtere wijze zien hoe een wankel systeem vatbaar kan zijn voor ontsporingen en zelfs tragedies’
Het verhaal wordt niet verteld vanuit de uitgebuite arbeiders, noch vanuit de baas, maar vanuit Ariane, die als tussenpersoon fungeert. Ze moet de instructies van Stéphane vertalen voor de arbeiders en lijdt zelf evengoed onder zijn onmogelijke eisen. Ariane aarzelt om de schendingen van het arbeidsrecht waarvan ze getuige is aan de kaak te stellen, maar vanwege haar schulden kan ze het zich niet veroorloven haar baan te verliezen. En zo zit iedereen gevangen in ‘een spiraal waaruit ze niet makkelijk kunnen ontsnappen’, aldus Le Devoir.
Volgens de krant La Presse uit Montreal is het resultaat een ‘verre van eenzijdig pamflet’. De film ‘markeert de tijdsgeest’ en levert een uitstekende bioscoopervaring op, waarna je beter geïnformeerd de zaal uitkomt. ‘Dissidente laat op nuchtere wijze zien hoe een wankel systeem vatbaar kan zijn voor ontsporingen en zelfs tragedies.’
‘Mijn doel was om tegen het publiek in Quebec te zeggen: ik begrijp dat het pijn doet,’ aldus de regisseur in een interview met de krant. ‘Quebec kent zelf een koloniale geschiedenis, en we hebben vaak de indruk dat we alleen maar in de slachtofferrol kunnen schieten. Maar het is duidelijk dat dezelfde mechanismen zich herhalen. Niet over dit probleem praten betekent medeplichtig zijn.’
