De documentaire Little Palestine, Diary of a Siege van de Palestijnse filmmaker Abdallah Al-Khatib is een hoopvol en hartverscheurend portret van het vluchtelingenkamp Yarmouk in de buitenwijken van Damascus.
Little Palestine, Diary of a Siege (Dagboek van een belegering), de aangrijpende documentaire van Abdallah Al-Khatib, blikt terug op een van de donkerste episodes van de oorlog in Syrië: de meedogenloze belegering, door pro-regeringstroepen, van het Palestijnse kamp Yarmouk in de buitenwijken van Damascus, waar de film is opgenomen. ‘In het lexicon van onmenselijkheden van de mens jegens zijn medemens is een nieuwe term toegevoegd: Yarmouk’, citeert Courrier International de uitspraak van Chris Gunness, woordvoerder van UNRWA, het VN-agentschap voor vluchtelingen, in 2014. ‘Het regime hongerde de bevolking van het kamp uit en verbood internationale hulporganisaties de toegang. Wie door een controlepost durfde te ontsnappen, werd gearresteerd (…) en vaak doodgemarteld.’
Met camera in de hand legde Al-Khatib gedurende enkele maanden fragmenten van een hels dagelijks leven vast, tussen bommen en hongersnood. Maar, zo stipt het pan-Arabische platform Middle East Monitor aan, de film getuigt niet alleen van ontberingen, angst en lijden, maar ook van de moed en humor van de kinderen en andere bewoners van de wijk. Middle East Eye noemt de documentaire tegelijkertijd ‘expansief en intiem’, ‘hartverscheurend en hoopvol’, ‘ingehouden en intens ontroerend’.
‘De opvallendste momenten in de film zijn de meest surrealistische: de moeder van de regisseur voedt een nukkig meisje dat later van de honger sterft, een mannenkoor zingt in een verwoeste straat voor een piano terwijl geweerschoten weergalmen vanuit het gebouw boven hen, een oude man zingt een Palestijns volksliedje in het Engels alvorens in tranen uit te barsten.’
‘Ik heb zo veel mogelijk geprobeerd om de stem van alle mensen in het kamp te laten horen’
Ook al was hij zelf kampbewoner, Al-Khatib, die nu als vluchteling in Duitsland verblijft, is ‘niet in de val van subjectiviteit getrapt’, meent Al Jazeera. De regisseur probeert ellende te vermijden en benadrukt ‘de suprematie van leven boven dood’. ‘Ik heb zo veel mogelijk geprobeerd om de stem van alle mensen in het kamp te laten horen’, vertelt de regisseur in een interview met de Arabische site. (…) Ik wilde vooral de mensen van Yarmouk in hun waardigheid laten zien, zonder sympathie of medelijden op te wekken (…). Ik wil dat kijkers zich solidair voelen met wat ze doormaken vanwege het Syrische regime.’
Ondanks de verwijzing in de titel naar de ‘Nakba’ in 1948, de oprichting van de staat Israël en de massale uittocht van Palestijnen, wil Al-Khatib niet de wraak- en geweldscultuur in stand houden maar situaties en personages tonen zonder enig geweld. Volgens het Amerikaanse tijdschrift Variety graaft de film dieper dan de historische feiten en wendingen van het conflict gaan, en vormt de regisseur ‘een liefdesbrief aan zijn medeburgers en hun menselijkheid in een diep onmenselijke situatie’.
Little Palestine wordt binnenkort in de bioscoop verwacht.
Door Laura Weeda
