Het Libanese blad L’Orient-Le Jour brengt een ode aan Fatma N’Soumer, de Algerijnse verzetsstrijder die in de negentiende eeuw het Franse leger vernederde; de Poolse journalist Anna Mierzynska onthult de schimmige banden van het anonieme nieuwsmedium Visegrad24. De aanraders van de 360-redactie.
Omdat 360 niet alles kan vertalen wat de redactie leest, ziet en hoort, tippen wij voor u enkele interessante artikelen, podcasts, documentaires en fotoreportages die wij deze week tijdens het speuren naar mooie journalistiek zijn tegengekomen.
De verzetsheldin van Algerije
‘Ze was klein maar robuust, en haar schoonheid en elegantie werden bezongen in populaire Berberpoëzie. In Verhalen uit Kabylië. Campagne van 1857 beschrijft ontdekkingsreiziger en politicus Émile Carrey haar gedrapeerd in kleurrijke sjaals, versierd met juwelen en bedekt met henna terwijl ze de Imseblen, vrijwilligers van de dood, in de strijd leidde.’
Dit schrijft het Libanese blad L’Orient-Le Jour over Fatma N’Soumer, de Kabylische verzetsstrijder die zich in de negentiende eeuw verzette tegen de kolonisatie in Algerije. De jonge vrouw, die weigerde zich aan de regels van het patriarchaat te houden, drong zich aan het leger op als krijgsdame. En versloeg, zo wil de overlevering, het Franse leger.
Algerije werd grondwettelijk Frans in 1848, maar het land verzette zich tegen de bezetting. Aanvankelijk waren alleen de vlakten van de regio Algiers, Constantine en Oran in handen van de vijand. Kabylië, in Noord-Algerije, bergachtig en moeilijk toegankelijk, was aanvankelijk niet het belangrijkste doelwit. De verzetsgroep Kabyle maakte van die gelegenheid gebruik om hun regio te versterken. Met succes: ‘De doorgewinterde soldaten worden gedwongen zich terug te trekken voor Berberstammen onder leiding van een vrouw: de vernedering was compleet.’
Het zou N’Soumer vast pijn doen dat er bijna tweehonderd jaar later nog steeds op die manier over haar daden geschreven wordt.
Schimmig nieuwsmedium
In januari 2020 was het ‘journalistieke’ account @Visegrad24, behorend bij een gelijknamig ‘nieuwsmedium’ dat tot dan toe onbekend was, plotseling aanwezig op allerlei sociale media en groeide daar als kool. Visegrad24 heeft inmiddels 277.000 volgers op Twitter, 133.000 op TikTok, 6000 op Facebook en Instagram, en opereert ook op Telegram en YouTube. De mensen achter het medium lieten anoniem weten dat ze het initiatief van de Visegrad-groep – het samenwerkingsverband van Polen, Hongarije, Tsjechië en Slowakije – een warm hart toedragen, maar wie of wat er achter Visegrad24 zit was vooralsnog onduidelijk. De artikelen van Visegrad24 worden vaak klakkeloos overgenomen door andere internationale nieuwsmedia, ook al is de afkomst van de berichten vaak schimmig.
‘De leden staan uitzonderlijk dicht bij Viktor Orbán, maar ook bij Donald Trump, hoewel hij niets te maken heeft met de Visegrad-groep’
Anna Mierzynska van het Poolse Oko.press, een site voor onderzoeksjournalistiek, publiceerde op 8 september de Engelstalige versie van haar onderzoek naar het platform onder de titel ‘Visegrad24 – Trump fans close to Polish Foreign Ministry. Anonymous account mystery revealed.’ Mierzynska laat zien hoe radicaal- tot extreemrechts de intenties van het platform zijn, schrijft redacteur IJsbrand van Veelen.
De mensen achter @Visegrad24 blijken zeer dicht bij radicaal-rechtse regeringslieden in Polen en Hongarije te staan: ‘De leden staan uitzonderlijk dicht bij Viktor Orbán, maar ook bij Donald Trump, hoewel hij niets te maken heeft met de Visegrad-groep.’ Visegrad24 volgt een pro-Poetin agenda en blijkt er geen probleem mee te hebben om tussen normaal ogende nieuwsberichten fakenieuws te publiceren. Zo zou Leonardo DiCaprio bijvoorbeeld tien miljoen dollar hebben gedoneerd aan Oekraïne. Visegrad24 was ook het eerste medium dat het ‘nieuws’ over de dansende Finse premier Sanna Marin naar buiten bracht – nieuws waar Poetin ongetwijfeld blij mee was. De onthullingen van Anna Mierzynska over @Visegrad24 en wie er vermoedelijk achter zitten lees je hier.
Groepsdruk
Ik denk dat ik niet de enige ben die alle publieke rouwbetuigingen voor de Britse koningin Elizabeth enigszins hysterisch vindt, schrijft redacteur Joep Harmsen. De normaal zo onderkoelde Engelsen laten momenteel geen kans voorbij gaan om hun diepste verdriet te uiten om het overlijden van hun monarch. Zo staat er momenteel in Londen al dagenlang een kilometerslange rij met mensen die een laatste groet willen brengen aan Elizabeth.
Psychologieprofessor Stephen Reicher schreef voor The Guardian een zeer lezenswaardig artikel over wat deze mensen bezielt. Zo schrijft hij dat bij veel mensen het overlijden van de koningin oudere gevoelens van rouw oproept, inclusief bij hemzelf. Toen hij hoorde dat prins William te laat was om bij leven afscheid te nemen van zijn moeder, voelde hij weer het verdriet dat hijzelf voelde toen hij niet op tijd was voor zijn moeders laatste adem.
Interessanter nog is dat Reicher schrijft dat door deze massale uiting van rouw geen ruimte meer over is voor kritiek op de monarchie en alles wat dat inhoudt (kolonialisme bijvoorbeeld). Lees hier het hele artikel.
