De Japanse journalist Shiori Ito laat in haar documentaire Black Box Diaries zien hoe ze na een verkrachting door een invloedrijke journalist verstrikt raakte in een systeem dat haar eerder tegenwerkte dan beschermde.
In haar documentaire Black Box Diaries laat journalist Shiori Ito zien dat de jurisprudentie op het gebied van seksueel geweld in Japan nog veel te wensen over laat. In 2015 werd ze op 27-jarige leeftijd door een van de invloedrijkste journalisten van het land verkracht. Ze besloot de dader aan te klagen, maar raakte verstrikt in een door connecties en corruptie verziekt rechtssysteem. Direct na de verkrachting begon ze een dagboek en legde ze met haar iPhone vast wat haar allemaal overkwam. Volgens Rouven Linnarz in Film-Rezensionen ‘kan de zwarte doos uit de filmtitel worden opgevat als een metafoor voor rechtspraak waarvan de uitkomst allerminst valt te voorspellen. Vooral wanneer de beklaagde directe ingangen heeft op het allerhoogste politieke niveau.’
‘Dit is geen vernietigend oordeel over vrouwenhaat in de Japanse samenleving, meer een bescheiden, therapeutisch zelfportret’
De criticus van Le Polyester prijst Ito’s moed om ook haar suïcidepoging en de doodsbedreigingen in de film aan bod te laten komen. ‘Desondanks draagt Black Box Diaries een onverwachte sfeer van vrede uit, die waarschijnlijk niet voortkomt uit het vinden van gerechtigheid, maar uit een gevoel van triomf over een veranderende mentaliteit. Dit is geen vernietigend oordeel over vrouwenhaat in de Japanse samenleving, meer een bescheiden, therapeutisch zelfportret.’ In Screen Daily schrijft Fionnuala Halligan over een ‘aantrekkelijke en hoogst actuele mix van forensische journalistiek met de hoogte- en dieptepunten van directe iPhone-reacties en emoties.’ De documentaire gaat verder dan een zoektocht naar waarheidsvinding en gerechtigheid, maar ‘biedt bovendien een samenvatting van de dromen en teleurstellingen, kwellingen en triomfen van een generatie.’
Ito’s kruistocht ging destijds de wereld over als het begin van de MeToo-repercussies in Japan, maar ‘door het urgente persoonlijke perspectief en de strakke vormgeving als juridisch drama worden ook kijkers die niet bekend zijn met haar verhaal gegrepen door deze film’, schrijft Guy Lodge voor Variety. Hij vindt het vooral knap hoe de maker haar veranderende gemoedstoestand overbrengt: ‘Van een uiterst professionele journalist die koelbloedig haar eigen ervaring onderzoekt, tot een angstig slachtoffer dat overweldigd wordt door de verantwoordelijkheid om haar verhaal te vertellen.’
De documentaire Black Box Diaries van Shiori Ito is vanaf 28 november te zien in de bioscoop.
