‘Revolutie van de hoop’ is dit jaar het onderwerp van de Nexus-conferentie. Met als hoofdvraag: Waar vinden we, te midden van al onze hedendaagse crises, de revolutionaire hoop, moed en creativiteit om nieuwe werelden vorm te geven?
Een van de sprekers op de aanstaande Nexus-conferentie van zaterdag 20 november die naar eigen zeggen ‘in momenten van crises ook kansen’ ziet, is barones Minouche Shafik, directeur van de London School of Economics. In haar laatste boek What We Owe Each Other: A New Social Contract for a Better Society (2021) bepleit ze dat ‘Het sociale contract van weleer (…) een soort sociaal superego [was]: in ruil voor het betalen van belastingen, dienen in het leger, zitting nemen in jury’s en dergelijke, leverde de staat bepaalde diensten, zoals defensie, wegen en onderwijs.’ Maar, aldus Shafik in The Guardian, een verzorgingsstaat moet dienen als een soort ‘spaarvarken’, en verlichting bieden waar nodig. ‘Binnen families is het sociale contract tussen generaties eenvoudig. Ouders willen hun kinderen de mogelijkheden en middelen geven om een goed leven te leiden; kinderen willen dat hun ouders een comfortabele oude dag hebben. Maar op maatschappelijk niveau ligt het complexer.’ Ze geeft niet zozeer de schuld aan het kapitalisme, noemt het ultrakapitalistische Singapore bijvoorbeeld ‘sociaal rechtvaardiger dan nominaal communistisch China’, waar er geen erfbelasting bestaat voor de rijken. ‘Het gaat uiteindelijk om het vergroten van de verantwoordelijkheid van onze politieke systemen’, vat Kirkus Review samen, dat haar boek ‘een welkome update van de rousseauiaanse idealen van plicht, verantwoordelijkheid en wederkerigheid’ noemt.
De hoofdvraag van de conferentie georganiseerd door het Nexus Instituut, die als onderwerp heeft ‘Revolutie van de hoop’, is dan ook: Waar vinden we, te midden van al onze hedendaagse crises, de revolutionaire hoop, moed en creativiteit om nieuwe werelden vorm te geven?
Andrews oproep tot een grootschalige revolutie die Afrika en diaspora verenigt vindt internationaal gehoor
Wie ook hoopt op verandering is Kehinde Andrews, woordvoerder van Black Lives Matter in het Verenigd Koninkrijk en hoogleraar Black Studies aan de Birmingham City University, en een van de sprekers. Dit jaar publiceerde hij The New Age of Empire: How Racism and Colonialism Still Rule The World. Hoewel zijn bewering dat racisme in het VK alomtegenwoordig is in de Engelse pers de nodige weerstand opriep – volgens The Guardian voelt het boek ‘retro’ aan; het gratis blad Evening Standard noemt zijn bewering ronduit ‘belachelijk’ – vindt zijn oproep tot een grootschalige revolutie die Afrika en diaspora verenigt (The Spectator) internationaal gehoor.
Andere sprekers zijn onder meer de Griekse denker en humanist Haris Vlavianos, vooral bekend om zijn poëzie die Times Literary Supplement prijst om zijn ‘echtheid’; advocaat, schrijver, onderzoeker en mensenrechtenactiviste Nadia Harhash, die ‘een actieve rol speelt in het transformeren en democratischer maken van de politiek van de Palestijnse Autoriteit’ (Jerusalem Post), en kunstenaar-activistist en revolutionaire geest Anand Patwardhan, die met zijn film Reason in 2019 een prijs won op het International Documentary Filmfestival Amsterdam (IDFA).
Zaterdag 20 november van 10 tot 16 in het Nationale Opera & Ballet & online
Door Laura Weeda
