De Amerikaanse kunstenaar Alice Neel (1900-1984) was haar tijd ver vooruit. Haar levendige en levensechte portretten waren rauw en legden de ziel bloot van de geportretteerden. Ze beschreef zichzelf dan ook als ‘een verzamelaar van zielen’.
In een periode waarin figuratieve schilderkunst uit de mode was, legde Alice Neel (1900-1984) de veranderende sociale en politieke context van de Amerikaanse twintigste eeuw vast. Ze schilderde mensen die werden gemarginaliseerd in de samenleving. Rauw, radicaal, indringend en ongecensureerd, zoals dat al in de fotografie gebeurde. Ze spaarde zichzelf ook niet. Weinig flatteus zijn de tekeningen die Neel al in 1935 (!) van zichzelf en haar toenmalige minnaar John Rothschild maakte; zij zit naakt op de wc en steekt intussen haar lange rode haar op; hij pist met een half stijf geslacht in de wastafel.
Bang om aanstoot te geven was ze toen al niet. De Amerikaanse porno-actrice en activiste Annie Sprinkle zei over het portret dat Neel in 1982 van haar maakte: ‘Het was een erotische ervaring. Alice en ik bedreven de liefde door middel van kunst. Het was een artgasm.’ ‘And she got my boobs perfectly.’
Neel schilderde geen typetjes, maar liet in elk van haar portretten het bijzondere van die ene mens zien. De tentoonstelling toont meer dan zeventig van Neels portretten, naast archieffoto’s en filmmateriaal, en brengt wat zij ‘de werveling van het tijdperk’ noemde tot leven.
Alice Neel: Hot Off The Griddle, Barbican, Londen. Tot 21 mei.
