Gaat Shorto’s nieuwe autobiografische boek wel over de maffia? En is dat belangrijk?
Na zijn wereldwijd goed verkochte kronieken over Amsterdam en New York (The Island at the center of the world) dook de Amerikaanse schrijver Russell Shorto voor zijn nieuwste boek in zijn familiegeschiedenis. In Small Time, A story of my family and the mob probeerde Shorto (62) het roemruchte leven van zijn grootvader Russ, een lokale maffiabaas in het stadje Johnstown in Pennsylvania, in kaart te brengen.
Joe Heim van The Washington Post vindt de sociaalmaatschappelijke laag in het boek minstens zo interessant als het familieverhaal van Shorto. Met name waar het verband tussen de opkomst van de maffia en de openlijke tegenwerking van Italiaanse immigranten aan het begin van de vorige eeuw ter sprake komt: ‘Zolang de voordeur naar het establishment op slot bleef, moest het maar via de achterdeur.’
‘De charme van het boek is het gesjoemel op straatniveau, de sfeer van gokhallen, poolzalen en sigarettenwinkeltjes’
Recensent Bryan Burrough van The Wall Street Journal vroeg zich aanvankelijk af wat hij aanmoest met het zoveelste persoonlijke verhaal over de maffia. Des te groter was zijn verbazing toen hij steeds meer plezier aan Shorto’s boek beleefde. Vermoedelijk omdat het nu eens niet over professioneel georganiseerde bendes en moordzaken gaat: ‘De charme van het boek is het gesjoemel op straatniveau, de sfeer van gokhallen, poolzalen en sigarettenwinkeltjes.’
Ook Bill O’Driscoll valt voor Shorto’s perspectief van de alledaagse praktijk van de kleinschalige oplichters in de jaren vijftig, schrijft hij in The Pittsburgh Post-Gazette. O’Driscoll vindt dat opmerkelijk in een periode waarin het beeld van de maffia in New York onvermijdelijk is gekleurd door scènes uit The Godfather, Goodfellas en The Sopranos: ‘In dit boek geen rolmodellen, maar gangsters die hun familie opzadelen met de akelige gevolgen van hun wandaden.’
Volgens Helen Stapinski, criticus van The New York Times, gaat Shorto’s boek in het geheel niet over de maffia. ‘Met een gewiekste truc, die zijn valsspelende opa zeker zou hebben gewaardeerd, slaat Shorto halverwege het boek een heel andere richting in. Daarin staan liefde, ontrouw en verbroken relaties centraal. Ook gaat het over Shorto’s geboorteplaats en de vader-zoonverhoudingen binnen de familie.’
Small Time: A story of my family and the mob van Russell Shorto verscheen in maart in de Nederlandse vertaling Pater Familias bij Ambo/Anthos in een vertaling van Jan Willem Reitsma.
Door Diederik Samwel
