Filmmaker Odveig Klyve maakte een even adembenemende als angstaanjagende film over de komst van cruiseschepen naar het Noorse Stavanger. Wat is de geopolitieke macht van Gazprom? The Economist pluisde het haarfijn uit & Meer aanraders van de 360-redactie.
Omdat 360 niet alles kan vertalen wat de redactie leest, ziet en hoort, tippen wij voor u enkele interessante artikelen, podcasts, documentaires en fotoreportages die wij deze week tijdens het speuren naar mooie journalistiek zijn tegengekomen.
Weg uitzicht
Dichter en filmmaker Odveig Klyve woont al tientallen jaren in Stavanger, aan de westkust in het zuiden van Noorwegen, schrijft The New Yorker. De stad ligt rond de haven, op hellingen die aflopen naar de kust. Volgens Klyve is de stad al honderden jaren een plaats van internationale handel. Eerst voor de haringvisserij, daarna voor de internationale scheepvaart en toen voor de olie-industrie. ‘Het is altijd een stad geweest die verbonden is met de zee en met wat de zee kan geven,’ zegt ze. De vergezichten vanuit Stavanger zijn fraai: een glinsterende oceaan, met eilanden en bergen in de verte.
Niet heel lang geleden heeft de komst van cruiseschepen dat uitzicht echter vertroebeld. De cruise-industrie heeft volgens Klyve het gevoel van de stad volledig veranderd. Toen de cruiseschepen voor het eerst de haven binnenkwamen, ongeveer tien jaar geleden, waren haar buren nog enthousiast over de belangrijke economische impuls die toeristen naar het gebied zouden brengen. Sommige bewoners hingen zelfs spandoeken op om bezoekers te verwelkomen. In de loop van de tijd is de cruise-industrie echter een lokale controverse geworden. De schepen komen frequenter en ze worden steeds groter. De oceaanschepen die nu de haven binnenvaren zijn zo lang en breed dat ze het uitzicht volledig blokkeren, waardoor de sfeer in Stavanger fundamenteel verandert. Kijk hier naar de korte film View die Klyve maakte en je snapt precies wat ze bedoelt. Een aanrader van redacteur IJsbrand van Veelen.
Lees ook:
Economische oorlogsvoering via Gazprom
Om tot de kern van de Russische invloed in Europa te komen schreef The Economist een diepgravende analyse van het Russische staatsbedrijf Gazprom. ‘Als het gaat om de aanval van Vladimir Poetin op de soevereiniteit van Oekraïne, is er één bedrijf – ’s werelds grootste gasproducent – dat er middenin zit. Gazprom, voor het grootste deel in handen van de Russische staat, beheerst de kunst om zowel de belangen van het Kremlin als de eigen commerciële belangen te behartigen.’
‘Om Gazprom te begrijpen, moet men onthouden dat het een kind van de koude oorlog is’
‘Om Gazprom te begrijpen, moet men onthouden dat het een kind van de koude oorlog is, voortgekomen uit het ministerie van gasindustrie van de Sovjet-Unie in 1989. De baas van Gazprom, Alexey Miller, leidt het bedrijf sinds 2001, het jaar nadat Poetin aan de macht kwam. De twee mannen zijn uit hetzelfde hout gesneden. Toen Amerika in 2018 sancties oplegde aan Miller, merkte hij op: “Eindelijk hoor ik erbij. Dat betekent dat we alles goed doen,”’ las redacteur Joep Harmsen in het Britse weekblad. Lees hier het hele artikel.
En als bonustip: volg AFP Fact Check en AP Fact Check. In de nasleep van de Russische invasie in Oekraïne staat het internet vol met valse of misleidende beelden. AFP Fact Check en AP Fact Check controleren berichten om verkeerde informatie tegen te gaan.
Lees ook:
Chinees-Russische as
In deze onverwachte diepe crisis valt soms op hoe eenzijdig de media berichten. Russische kranten bieden niet veel uitkomst, vanwege een gebrek aan vrijheid om te schrijven wat ze willen. Maar het is interessant om te kijken naar analyses uit niet-westerse media.
Zo schreef het Hongkongse blad Yazhou Zhoukan over de positie van China in deze nieuwe strijd. ‘Het Westen vreest dat met de vorming van een nieuwe Chinees-Russische as het bondgenootschap tussen de twee landen zo sterk zal worden dat het niet meer te breken is, zodat het zich beter tegen hen kan verzetten’, schrijft de auteur. Hij citeert een voormalig commandant van de Duitse marine:
‘Rusland is een belangrijk land. Zowel India als Duitsland heeft Rusland nodig om zich tegen China te verzetten. Het zou gemakkelijk zijn om van dit land (een geweldig land trouwens, ook al is het geen democratie) onze partner te maken en het een kans te geven om betrekkingen aan te knopen met de Verenigde Staten. Zo kan Rusland uit China worden verdreven. China heeft de middelen van Rusland nodig en Rusland is bereid die te geven (…).’
‘We kunnen stellen dat een Chinees-Russisch bondgenootschap al behoorlijk in de lift zit’
‘Met die zin: “We hebben Rusland nodig om ons tegen China te verzetten”, drukt hij de essentie van de westerse gedachte uit’, aldus de auteur, ‘maar we kunnen stellen dat een Chinees-Russisch bondgenootschap al behoorlijk in de lift zit. Als het Westen er niet in slaagt in te grijpen, met name door gebruik te maken van de economische hefboom van Europa, zal dit bondgenootschap in omvang en intensiteit toenemen naarmate het Westen druk, zelfs sancties, op deze landen uitoefent.’
Een aanrader van hoofdredacteur Laura Weeda.
Lees ook:
