In de Griekse en Romeinse oudheid was vegetarisme onder filosofen al hip. Onder andere Pythagoras propageerde een vleesloos dieet. Ontmoet Marcela Turati, de Mexicaanse journalist die met gevaar voor eigen leven onderzoek deed naar de 100.000 mensen die in haar land zijn vermist sinds 1964. De aanraders van de 360-redactie.
Omdat 360 niet alles kan vertalen wat de redactie leest, ziet en hoort, tippen wij voor u enkele interessante artikelen, podcasts, documentaires en fotoreportages die wij deze week tijdens het speuren naar mooie journalistiek zijn tegengekomen.
Pythagoras was een vegetariër
Misschien kunnen we soms beter van ‘herwaakt’ spreken dan van ‘ontwaakt’ of ‘woke’, wat impliceert dat wij nu in deze tijd pas echt doorkrijgen hoe het zit. Zo is het opkomen voor dierenrechten niets nieuws, ook niet in de westerse wereld. Griekse en Romeinse filosofen behoorden tot de eersten die een vleesloos dieet volgden en dierenrechten verdedigden, las hoofdredacteur Laura Weeda in Haaretz.
De eerste bekende activist voor dierenrechten en vegetarisme was de grote Pythagoras, die leefde in de zesde eeuw voor Christus. Het is veelzeggend dat kinderen tegenwoordig zijn stelling over rechthoekige driehoeken leren, zelfs kunnen dromen, terwijl weinigen weten dat vleesloos eten een Pythagoras-dieet werd genoemd. Geïnspireerd door de wiskundige stopte ook de stoïcijnse Romeinse filosoof Seneca met het eten van vlees, maar hij moest zijn eetgewoonten verbergen en zelfs opgeven om de keizer – de gevreesde Caligula – niet te irriteren.
Plutarchus schreef al dat dieren rationele wezens zijn die respect verdienen
De Griekse filosoof Plutarchus schreef talloze teksten ten gunste van het vegetarisme, met het argument dat dieren rationele wezens zijn die respect verdienen. In zijn Over het gebruik van vlees legt hij uit dat het menselijke spijsverteringsstelsel niet gemaakt is om vlees te verteren: aangezien mensen geen klauwen of hoektanden hebben, zijn ze ongeschikt voor het eten van vlees.
Waarom hebben deze denkbeelden niet doorgezet? Ook destijds bleven ze grotendeels voorbehouden aan de elite. Het is tegelijkertijd relativerend en ontluisterend om te lezen hoezeer overtuigingen in geheel andere tijden vaak al overeenkwamen met die van ons.
Jay Stone: hypnotherapeut én samenzweringsgekkie
ProPublica, de Amerikaanse non-profitorganisatie voor onderzoeksjournalistiek, kwam deze week met een fraai staaltje van haar kunnen, aldus redacteur IJsbrand van Veelen. Onder de heerlijke titel The Hypnotherapist and Failed Politician Who Helped Fuel the Never-Ending Hunt for Election Fraud in Wisconsin schreef Megan O’Matz een longread over de cruciale rol die een onopvallende gepensioneerde hypnotherapeut met politieke aspiraties speelde in de ontwikkeling van Wisconsin tot een broeinest van samenzweringstheorieën. Die komen erop neer dat de Democraten bij de presidentsverkiezingen tien kiesmannen van Donald Trump hebben gestolen.
Die hypnotherapeut is Jay Stone die in het verleden diverse keren probeerde de politiek in te gaan, maar daarin keer op keer faalde. Zijn vader Bernard Stone, die zelf achtendertig jaar als wethouder van Chicago op het pluche zat, zei daarover ooit tegen The Chicago Tribune: ‘Mijn zoon is erg goed in waarvoor hij is opgeleid. En dat is niet de politiek.’ Zoon Jay stopte zijn politieke aspiraties weg en ging aan de slag als hypnotherapeut. Maar toen kwamen de presidentsverkiezingen van 2020, waarna hij zich ontpopte tot een stille kracht achter de samenzweringstheorieën over de verkiezingsuitslag in Wisconsin die tot op de dag van vandaag voortduren. Dat is niet alleen een lokale kwestie van een handjevol gekkies, maar het heeft verder reikende consequenties, waarbij ook donaties van Facebook-oprichter Mark Zuckerberg en zijn vrouw werden betrokken. Hoe dat allemaal zit lees je hier.
Lees ook:
100.000 vermisten, 100.000 verhalen
Sinds 1964 zijn er in Mexico meer dan 100.000 mensen vermist, er zijn dus 100.000 verhalen om te onderzoeken, vertelt journalist Marcela Turati aan Revista 5W. De Mexicaanse is ‘geobsedeerd door herinnering en waardigheid, woorden die zo belangrijk zijn en zo zwaar wegen; geobsedeerd door de waarheid, dat woord dat zoveel prestige heeft verloren; geobsedeerd door de dood, dat woord dat in haar onderzoek emotie losmaakt bij families, en tot een eerste stap leidt om wonden te helen’, las redacteur Joep Harmsen in het Spaanse tijdschrift.
‘Tegenwoordig worden journalisten voortdurend bedreigd’
Voor haar werk ontving Turati verschillende prijzen, maar daar is het haar niet om te doen. ‘Ik maak verhalen om het geweld te begrijpen. Om het uit te leggen. Om het aan het licht te brengen.’ Volgens Turati worden in series en films narco’s, de grote verantwoordelijke voor de vele verdwijningen, nog te veel geromantiseerd. ’In elk interview of documentaire moet de schade die zij hebben aangericht aan bod komen, en mogen zij niet als verheerlijkte personages worden opgevoerd.’
Journalisten zijn in Mexico maar al te vaak zelf het slachtoffer. ‘De oorlog tegen drugs die president Calderón in 2006 lanceerde, veranderde mijn leven en dat van vele journalisten, en maakte van ons oorlogscorrespondenten in ons eigen land. (…) Sindsdien zijn meer dan vijftien jaar verstreken, en tegenwoordig worden journalisten voortdurend bedreigd. De overgrote meerderheid zijn lokale journalisten, slecht betaald, die over politiek, corruptie of politiezaken berichten. Zij zijn degenen die het vaakst vermoord worden.’ Lees hier het hele interview met Marcela Turati en lees hier een onderzoek van haar hand naar de aard van de vele verdwijningen in Mexico.
Lees ook:
