Vogels bestaan niet, beweert een groep Amerikaanse twintigers. ‘Birds Aren’t Real’ is een parodie op bestaande complottheorieën, die tot in extremis wordt doorgevoerd. Verder: In plaats van kunst te vernielen, bewaakt de taliban nu musea & Meer aanraders van de 360-redactie.
Omdat 360 niet alles kan vertalen wat de redactie leest, ziet en hoort, tippen wij voor u enkele interessante artikelen, podcasts, documentaires en fotoreportages die wij deze week tijdens het speuren naar mooie journalistiek zijn tegengekomen.
Vogels bestaan niet
‘Birds Aren‘t Real’ – vogels bestaan niet – duikt de laatste tijd ineens op op allerlei billboards in de VS. Daarnaast is het een populair onderwerp op sociale media als Instagram, TikTok en YouTube en vorige maand hebben Birds Aren‘t Real-aanhangers zelfs geprotesteerd voor het hoofdkwartier van Twitter om te eisen dat het bedrijf zijn logo (een vogeltje) aanpast.
‘Deze gebeurtenissen waren allemaal verbonden door een Gen Z-gedreven complottheorie, die stelt dat vogels niet bestaan en eigenlijk dronereplica’s zijn die door de Amerikaanse regering zijn ontwikkeld om Amerikanen te bespioneren. Honderdduizenden jongeren hebben zich bij de beweging aangesloten, dragen “Birds Aren’t Real”-T-shirts, organiseren demonstraties en verspreiden de slogan’, schrijft The New York Times in een onthullende reportage over de beweging en zijn drieëntwintig-jarige oprichter Peter McIndoe. Een aanrader van redacteur Joep Harmsen.
De absurde theorie is een parodie op bestaande complottheorieën zoals QAnon, stelt ze op komische wijze aan de kaak én geeft Gen Z‘ers ‘de mogelijkheid om de gekke wereld waarin we leven te verwerken’, stelt NYT.
‘Het is een manier om te lachen om de waanzin in plaats van erdoor overweldigd te worden’
Het was een spontane actie toen Peter McIndoe besloot tijdens een Women‘s March in Memphis de drie woorden – ‘Birds Aren’t Real’ op een poster te schrijven. Zijn vrienden filmden het en het betoog dat hij erbij hield, waarin hij vertelde ‘dat hij deel uitmaakte van een grotere beweging die geloofde dat vogels waren vervangen door bewakingsdrones en dat de doofpotaffaire in de jaren zeventig was begonnen’, werd op Facebook gepost en ging viral. Opeens verschenen er overal in het zuiden van de VS ‘Birds Aren’t Real’-graffiti}s en gingen mensen stickers met de slogan verspreiden.
McIndoe speelde het spelletje mee en werd al snel de voorman van de beweging. Tot nu toe hield hij altijd vol dat hij écht geloofde in zijn bizarre theorie. Maar nu doet hij in The New York Times zijn verhaal uit de doeken. McIndoe groeide op in een streng religieus en ultraconservatief gezin en werd al op jonge leeftijd geïndoctrineerd met complottheorieën als ‘evolutie is een massaal brainwash-plan van de Democraten en Obama is de antichrist’, vertelt hij de krant.
Volgens McIndoe is de ‘Birds Aren‘t Real’-beweging ‘een veilige plek voor mensen om samen te komen en te verwerken hoe de VS is overgenomen door complottheorieën. Het is een manier om te lachen om de waanzin in plaats van erdoor overweldigd te worden’.
We zijn allemaal uitzonderlijk, ja, jij ook
Online strateeg Maxim Hoekmeijer tipt deze week een podcast van twee minuten, waar je vervolgens uren over na kan denken.
In deze korte podcast praat ‘Naval’, oftewel de Indiaas-Amerikaanse entrepreneur en investeerder Naval Ravikant. over de kansen dat wij als mensen uitzonderlijk zijn, en niet alleen een uit de hand gelopen massa bacteriën die de planeet hebben overgenomen.
Er komen vier theorieën aan bod; drie van deze vier theorieën waar we het over hebben, wijzen in deze richting van dat wij als mens exceptioneel zijn. Vooral vanwege het feit dat mensen in staat zijn en toegang hebben tot ‘maximale kennis’.
Interessant is dat in de wetenschap de kijk op onszelf al een aantal keer is veranderd. Zo hebben we gedacht dat wij het middelpunt van het universum zijn, maar veranderde dat idee vervolgens naar dat we maar één klein onderdeel zijn van een systeem dat uit bijna een oneindig aantal delen bestaat.
‘Zelfs als je God bent zou je nog steeds niet kunnen weten of je niet in een simulatie zit of niet’
Echte stof tot nadenken komt zo rond het midden van de podcast, waar Naval zegt: ‘Zelfs als je God bent, zelfs als je oneindige kennis en macht bezat, zelfs als je het hele universum bestuurde, zou je nog steeds niet kunnen weten of je niet in een simulatie zit of niet. Je zou nog steeds nooit kunnen bewijzen dat je niet in een simulatie zit. En zelfs als God zijnde kan je geen gedachte hebben die een mens niet zou kunnen bevatten. Tenzij, natuurlijk, de natuurwettten anders zijn [voor god].’
‘Maar werkend binnen de huidige natuurwetten, zijn mensen in staat tot maximale kennis en maximaal bewustzijn. Dat wijst op een wereld waar mensen wél uitzonderlijk zijn, en dus niet zomaar een of andere vorm van bacteriën die uit de hand liep en deze planeet overspoelde.’
Vragen die bij mij na het luisteren opkomen zijn: Kun je een idee hebben dat gemaakt is van delen van iets dat je niet kent? Bijvoorbeeld: Kun je jezelf een kleur voorstellen die geen mengsel is van bestaande kleuren? En, zouden sommige dieren, zoals dolfijnen, zich net zo speciaal voelen als wij?
Lees ook:
Afghaanse musea zijn weer open
Het was nagelbijten voor Mohammad Fahim Rahimi, directeur van het Nationaal Museum van Afghanistan in Kaboel, las redacteur IJsbrand van Veelen op ArtNet. In 2001 vielen de taliban ‘zijn’ museum aan en plunderden naar schatting 70 procent van de collectie die uit zo’n honderdduizend objecten bestond. Op grond van de sharia vernietigden ze overal in het land een enorme hoeveelheid cultureel erfgoed van onschatbare waarde. De meest beruchte vernieling van werken die volgens de taliban verboden zijn omdat ze afbeeldingen bevatten, was die van de vijftienhonderd jaar oude boeddha’s van Bamiyan, uitgehouwen in een berghelling. Het duurde daarna jaren voordat de vernietiging enigszins ongedaan kon worden gemaakt; inmiddels hebben UNESCO en anderen het museum nauwgezet herbouwd en de collectie bevat inmiddels weer zo’n vijftigduizend objecten. Geen wonder dus dat Rahimi en anderen die zich bekommeren om Afghaanse kunstenaars en Afghaans erfgoed, met angst en beven toezagen hoe de taliban op 15 augustus opnieuw Kaboel binnenstormden, schrijft het Indiase medium The Wire.
De angst voor de taliban onder kunstenaars en in de creatieve sector van Afghanistan blijft groot
Misschien zijn die zorgen onterecht, want eind november werd het museum heropend onder toezicht van de taliban die de collectie en het gebouw vooralsnog ongemoeid hebben gelaten. Sterker nog, Rahimi heeft bewerkstelligd dat de taliban het museum nu bewaken. Maar ook al lijken de taliban zich tegenwoordig meer zorgen te maken over hun imago dan twintig jaar geleden, en ook al hebben ze hebben beloofd zich niet in te zullen laten met plunderingen en het rijke culturele erfgoed van Afghanistan te zullen beschermen, de angst onder kunstenaars en in de creatieve sector van Afghanistan blijft groot.
Lees ook: