In zijn nieuwste werk The world after Gaza biedt de Indiase journalist Pankaj Mishra een niet-westers perspectief op het Israëlisch-Palestijnse conflict. Het resultaat is ‘een meesterlijke analyse’ en een ‘overtuigend kader om te begrijpen hoe historische trauma’s selectief worden herinnerd of onderdrukt om hedendaagse politieke doelstellingen te dienen’, schrijft Tabish Khair in The Hindu.
In The world after Gaza bekijkt de Indiase journalist Pankaj Mishra het Israëlisch-Palestijnse conflict vanuit een niet-westers perspectief. Oliver Farry noemt het in Irish Times een ‘stimulerend boek waarvoor grondig onderzoek is gedaan’. ‘Geen opruiende polemiek, maar een sobere en uitgebreid gedocumenteerde verhandeling over het ontstaan van de huidige situatie.’
Volgens Farry toont Mishra aan hoe Israël na de Tweede Wereldoorlog werd ‘opgenomen als onderdeel van westerse geopolitieke belangen’, wat in ‘niet-westerse landen als voortzetting van koloniale praktijken werd gezien’. Mishra’s betoog maakt indruk op de criticus ‘omdat hij eerst vertelt dat hij Israël steunde, iets wat vanzelf sprak in het Indiase brahmaanse milieu waarin hij opgroeide, maar later, na een reis naar de Westelijke Jordaanoever in 2008, zijn mening moest herzien’.
‘Een protest tegen de systematische ontkenning door de westerse wereld van de morele verontwaardiging die de Gaza-oorlog vormt,’ schrijft Indranil Banerjie voor Asian Age. Voor Mishra vormen de Israëlische vergeldingsacties ‘een aanval op de hele mensheid en haar morele fundamenten’.
‘Geen opruiende polemiek, maar een sobere en uitgebreid gedocumenteerde verhandeling over het ontstaan van de huidige situatie’
Ben Hubbard vindt in The New York Times dat Mishra is ‘bezield door een verontwaardigde, postkoloniale houding’. En al verwerkt de auteur ‘acht decennia van de wereldgeschiedenis, het boek leidt niet tot nieuwe inzichten in het geweld in het Midden-Oosten’.
Volgens Tabish Khair in The Hindu bespreekt Mishra de ‘implicaties van het grotendeels genegeerde genocidale geweld tegen Palestijnen voor degenen die niet in het Westen zijn opgegroeid’. Khair noemt het ‘een belangrijk boek’ waarin duidelijk wordt ‘dat er niet op de veelgeroemde democratische instellingen van het Noorden kan worden vertrouwd om de rechten van niet-witte en gemarginaliseerde volkeren te beschermen’.
Voor Muhammad Nadeem van het Indiase nieuwsmagazine Kashmir Life doet Mishra ‘indringend onderzoek naar de morele tegenstellingen van het westerse liberalisme’. Het resultaat is ‘een meesterlijke analyse’ en een ‘overtuigend kader om te begrijpen hoe historische trauma’s selectief worden herinnerd of onderdrukt om hedendaagse politieke doelstellingen te dienen’. In zijn beschrijving van Duitslands transformatie van Holocaust-dader tot zelfbenoemd bewaker van Joodse belangen, laat Mishra de complexe wisselwerking zien tussen collectief geheugen, politieke identiteit en buitenlands beleid’.
Pankaj Mishra, De wereld na Gaza, vertaald door Rogier van Kappel, Atlas Contact, verschenen op 27 februari
