African Arguments stelde een lijstje samen van de zes beste Afrikaanse films van dit jaar, toevallig stuk voor stuk door vrouwen geregisseerd. Filmmaker Oliver Stone maakte een documentaire over de voormalig autoritaire leider van Kazachstan. De financiering blijkt geen zuivere koffie. De aanraders van de 360-redactie.
Omdat 360 niet alles kan vertalen wat de redactie leest, ziet en hoort, tippen wij voor u enkele interessante artikelen, podcasts, documentaires en fotoreportages die wij deze week tijdens het speuren naar mooie journalistiek zijn tegengekomen.
Noersoeltan: de Golden Man
Als het gaat om egocultus en oude en nieuwe vormen van zelfverheerlijking dan zit je in de meeste voormalige Sovjetstaten doorgaans wel goed, aldus redacteur IJsbrand van Veelen. Noersoeltan Abisjevitsj Nazarbajev, die zich tijdens zijn presidentschap van Kazachstan tussen 1991 en 2019 ontwikkelde tot een absolute dictator voorzien van alles wat bij zo’n persoonlijkheidscultus hoort, inclusief standbeelden, een universiteit en musea die zijn naam dragen, vond het ook een uitstekend plan om een juichende documentaire over zichzelf te laten maken. En dan niet door de eerste de beste, maar door een regisseur van naam. Oliver Stone bijvoorbeeld, ooit gevierd als scenarist en regisseur van films als Scarface (1983), Platoon (1986), Wall Street (1987) en Natural Born Killers (1994) en in bezit van een rijtje Oscars en Golden Globes.
Stone, wiens reputatie sinds aantoonbare historische fouten in zijn films JFK en Nixon bergafwaarts ging en die zich steeds verder tot complotgekkie en Poetin-apologeet ontwikkelde, ontving op zijn minst 5 miljoen dollar voor de hagiografische documentaire Qazaq: History of the Golden Man over Nazarbajev die in 2021 werd uitgebracht als miniserie van acht uur en als speelfilm.
‘Het blijkt dat een door Nazarbajev gecontroleerde stichting de productie heeft betaald. Vliegende valken, galopperende paarden en skylines bij zonsondergang. Een dramatische soundtrack met strijkers, hemelse zang en dreunende percussie. En tussendoor gracieuze uitspraken van de voormalige autoritaire heerser van Kazachstan en zijn onverwachte gesprekspartner: de met een Oscar bekroonde regisseur Oliver Stone.’ Dat schrijven Vyacheslav Abramov en Ilya Lozovsky in hun reconstructie van de financiering aan Stone op de website van OCCRP – Organized Crime and Corruption Report.
Lees ook:
Heer in het verkeer
Het is voortaan strafbaar in de Spaanse gemeente San Fernando om te zeggen dat vrouwen niet kunnen rijden. Met dat cliché moet het nu ook maar eens afgelopen zijn, vindt de burgemeester Patricia Cavaca. Dat het soms waar is doet er niet toe, want wat verboden wordt is het kleineren of beledigen op grond van iemands geslacht, en daar kunnen we het niet anders dan eens mee zijn.
Hoe dat precies in de praktijk kan worden gebracht, kost nog even wat hoofdbrekens. Want bewijs maar eens dat een automobilist seksistisch tekeer ging alleen in zijn auto? Liplezend? En dan?
Belangrijk is natuurlijk dat de nieuwe verordening op straffe van 100 euro boete het zogenaamde signaal afgeeft. Het verkeer zal niet meteen een hoffelijke met elkaar rekening houdende sociale dans worden, maar een beetje bewustzijn over dat verhitte gescheld is hoe dan ook een goed idee. Een onderzoek wees, volgens La Vanguardia, overigens uit dat meer dan de helft van de ondervraagde vrouwen wel eens een belediging naar haar hoofd geslingerd had gekregen, tegenover 15 procent van de ondervraagde mannen. Bovendien zou het niet waar gebleken zijn dat vrouwen percentueel slechter rijden dan mannelijke bestuurders, las editor at large Katrien Gottlieb.
De gemeente met honderdduizend inwoners staat bekend als pionier wat gelijke behandeling in het openbare leven betreft in Andalusië. In 2017 werd al begonnen met stoplichten, waarop tot dan toe alleen mannelijke poppetjes te zien waren, te vervangen met afbeeldingen die verschillende seksen en seksualiteiten vertegenwoordigen. San Fernando voert gestaag een missie uit. Benieuwd of de naam van deze voorhoedestad ook nog langs de meetlat van deze tijd wordt gelegd.
Zes beste Afrikaanse films van 2022
African Arguments is alweer begonnen met de lijstjes! En wel in het kader van het Film Africa-festival dat van 28 oktober tot 6 november in Londen plaatsvindt. Hier worden onder andere deze ‘zes beste Afrikaanse films van 2022’ vertoond – die toevallig stuk voor stuk door vrouwen zijn geregisseerd, stipt AA aan. Een aanrader van hoofdredacteur Laura Weeda.
The Blue Caftan van Maryam Touzani, geselecteerd als Marokkaanse inzending voor de Oscars in de categorie internationale film, legt de hypocrisie in de Marokkaanse samenleving bloot als het aankomt op queer personen, maar niet zonder hoop. De Portuguese filmmaker Ana Sofia Fonseca maakte een portret van de Kaapverdiaanse diva Cesária Évora, ‘wiens meer dan levensgrote stem de pijn en de ziel van haar traditionele mornamuziekcultuur vertolkte’. Nanny, de horrorfilm van Nikyatu Jusu, is gebaseerd op de populaire West-Afrikaanse mythologie, waarin Aisha verontrustende visioenen begint te krijgen van mythische figuren als Anansi de spin en Mami Wata. Voormalig model Akuol de Mabior maakte een film over de erfenis van haar familie in Zuid-Soedan, waaruit duidelijk wordt dat het niet altijd makkelijk is om naar huis terug te keren (No Simpel Way Home). In Our Father, the Devil onderzoekt debutant Ellie Foumbi de langetermijneffecten van trauma’s en ‘het vermogen van het menselijk hart om te kwetsen, te helen en te vergeven’. En ten slotte belicht Transactions, de documentaire van Rumbi Katedza, een andere kant van immigratieverhalen, ‘met openhartigheid, humor en een verfrissende dosis humor’. De docu richt zich op één uiterst herkenbare Zimbabwaanse familie en maakt zo de buitensporige rol duidelijk die geldovermakingen zijn gaan spelen in Afrikaanse economieën.
