China heft exorbitante belastingen op wijn

China, Australië, ruzie, handel, wijn: het zijn de ingrediënten van een handelsoorlog die steeds ernstiger vormen begint aan te nemen. 

Zondag publiceerde South China Morning Post uit Hongkong een artikel met als kop ‘Ruzie China-Australië: van handel naar coronavirus en buitenlandse inmenging’. Een dag eerder kwam de Australische The Sydney Morning Herald met een artikel waarvan de kop luidde: ‘Britse dorst kan Australische wijn redden van Chinese tarieven.’

De Chinese frustraties over Australië begonnen volgens South China Morning Post enkele jaren geleden, toen Canberra de Chinese techgigant Huawei Technologies verbood te participeren in de uitrol van een nieuw 5G-netwerk. Hand-in-hand met dat verbod werd een nieuwe wet aangenomen die expliciet buitenlandse inmenging in de binnenlandse politiek van Australië verbiedt. Vorig jaar wees een onderzoek van het Lowy Institute uit dat het vertrouwen van het Australische publiek in China om ‘verantwoord te handelen’ op het laagste punt stond sinds Lowy de enquête in 2004 begon.

Niet veel later sprak de Australische regering zijn steun uit voor demonstranten in Hongkong die protesteerden tegen de toenemende invloed van Beijing op hun stadsstaat. Toen Australië, wijzend naar China, begin dit jaar ook nog eens opriep tot een internationaal onderzoek naar de oorsprong van de coronapandemie, waren de rapen gaar. China omschreef die oproep als ‘vergiftiging van bilaterale betrekkingen’ en begon met het blokkeren van Australische exportproducten ter waarde van miljarden dollars. Het begon met een importblokkade van Australische kreeften en daarna volgden onder meer koper en steenkool dat Australië in enorme hoeveelheden naar China exporteert, aldus de BBC. En toen was Australische wijn aan de beurt. 

Met ingang van december is China begonnen met het heffen van belastingen op de import van Australische wijnen, die oplopen tot maar liefst 212 procent. 

‘Naar verluidt zijn sinds begin vorige maand ook andere importproducten uit Australië verboden, waaronder kolen, suiker, kreeften, koper en hout’

Volgens het Chinese ministerie van Handel gaat het om tijdelijke antidumpingmaatregelen die zijn bedoeld om de gesubsidieerde invoer van Australische wijn te stoppen. Het ministerie beweert dat Australië subsidies verstrekt die ervoor zorgen dat Australische wijnen goedkoper kunnen worden verkocht in China dan op de thuismarkt, en dat er dus sprake is van ongeoorloofde dumping. De China Daily, eigendom van de Chinese Communistische Partij, laat in een hoofdredactioneel commentaar weten het daar volledig mee eens te zijn. Daarom is de belastingheffing dan ook een gerechtvaardigde stap, die niet verkeerd moet worden uitgelegd: ‘Het recente besluit van China om voorlopige antidumpingmaatregelen op Australische wijn in te stellen, mag niet ten onrechte worden geïnterpreteerd als een teken van een handelsoorlog, aangezien het volledig in overeenstemming is met de Chinese wet- en regelgeving en de internationale praktijk.’

‘Toegegeven’, aldus het commentaar, ‘de handelsbetrekkingen tussen China en Australië zijn dit jaar verslechterd. China heeft al antidumpingrechten ingesteld op Australische gerst en het heeft de invoer van rundvlees van enkele grote Australische producenten opgeschort. Naar verluidt zijn sinds begin vorige maand ook andere importproducten uit Australië verboden, waaronder kolen, suiker, kreeften, koper en hout. Maar China is niet van plan een handelsoorlog met Australië te beginnen, aangezien niemand daar voordeel van heeft.’

De aap uit de mouw

En dan komt de aap uit de hoofdredactionele mouw: ‘Het is Canberra dat serieus onderzoek moet gaan doen naar zijn vijandige gedrag en houding ten opzichte van zijn grootste handelspartner. Canberra heeft zich bemoeid met kwesties betreffende de kernbelangen van China en heeft China ongegrond beschuldigd van deelname aan “interventie- en infiltratie”-activiteiten in Australië. Er werd zelfs een zogenaamd “onafhankelijk internationaal onderzoek” voorgesteld naar de uitbraak van het coronavirus, dat algemeen werd gezien als een poging om China te belasteren.’ De importbelastingen op wijn zijn ingesteld ‘uit een gevoel van verantwoordelijkheid voor de binnenlandse industrie en de Chinese consumenten’, zo citeert de krant een woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse Zaken.

De exorbitante importbelastingen op Australische wijn betekenen een behoorlijke dreun voor de wijnboeren down under, zo schrijft de BBC. Bijna 40 procent van de Australische wijnexport ging de afgelopen jaren naar China. Vorig jaar kocht China zelfs meer gebottelde wijn van Australië dan van Frankrijk. Maar door de verslechterde politieke betrekkingen lijkt de liefdesrelatie met Australische wijnboeren voorbij. De importheffingen leggen op pijnlijke wijze bloot hoe groot de Australische economische afhankelijkheid van China is. Met zo’n 240 miljard Australische dollars is China veruit de grootste handelspartner; nummer 2 Japan volgt op grote afstand met een volume van nog geen 100 miljard.

Dorstige Britten

Volgens The Sydney Morning Herald is de hoop nu gevestigd op dorstige Britten. Tegenover de wijnexport naar China van 40 procent staan weliswaar slechts een schamele 15 en 14 procent naar respectievelijk de Verenigde Staten en Groot-Brittannië, zo schrijft de krant. Maar de Britse dorst naar Australische wijn is groeiende: 22 procent van de verkochte wijn in Groot-Brittannië komt uit Australië en dat is bijna het dubbele van de hoeveelheid die de Britten kopen in Italië, het tweede land op de lijst. En de Britse interesse blijft toenemen. Volgens marktonderzoekbureau IRI groeide de verkoop van Australische wijn in Groot-Brittannië de afgelopen twaalf maanden met 10 procent naar 1,3 miljard Australische dollar, zo’n 800 miljoen Euro.

En er daagt nog meer hulp voor de Australische wijnboeren. Parlementariërs van over de hele wereld figureren sinds vorige week in een video waarin ze mensen aansporen Australische wijn te kopen ‘om het hoofd te bieden aan de intimidatie door China’. Deze #SolidarityWithAustralia-campagne is gestart door de onlangs gevormde Interparlementaire Alliantie tegen China, bestaande uit een groep van 200 parlementsleden uit 19 landen, die bekendstaan om hun onverzettelijke houding ten opzichte van China. Een Australische senator in de video, Kimberley Kitching, stelt onomwonden dat China de export van Australië heeft geblokkeerd vanwege kritiek op de mensenrechten. ‘Dit is niet alleen een aanval op Australië’, zo zegt Kitching. ‘Dit is een aanval op vrije landen overal in de wereld.’