Hito Steyerl overleeft

​De Japans-Duitse Hito Steyerl is een van de bekendste kunstenaars van dit moment. Ze staat op nummer 17 van de top 100 meest invloedrijke personen, volgens ArtReview. Eind deze spiksplinternieuwe maand in 2022 krijgt zij een retrospectief in het Stedelijk Museum Amsterdam, dat eerder in het Parijse Centre Pompidou was te zien.

Hito Steyerl (München, 1966) heeft dankbaar gebruik gemaakt van de pandemie om haar ecologische bekommernis over digitale perversiteiten te vervolmaken. In een gesprek met de Amerikaanse kunstenaar Trevor Paglen (opgenomen in de catalogus bij de tentoonstelling) zei zij dat het overgrote deel van alle fotografische beelden gemaakt wordt door machines, voor machines. 

Volgens Steyerl is de maatschappelijke impact van die ontwikkeling in de visuele cultuur vele malen groter dan die van de ontdekking van de fotografie zelf. Denk om te beginnen aan gezichtsherkenning op vliegvelden. Ooit werden camera’s slechts opgehangen voor het fotograferen van kentekenplaten, nu observeren die systemen het gedrag van klanten in winkels en andere openbare plekken. Machines kunnen zelfs emoties herkennen en liplezen. Als het moet. En wanneer dat zou moeten is de belangrijkste strijd die nu gevoerd wordt, zegt Steyerl. ‘Wie in staat is om de data, geproduceerd door de algoritmen, te interpreteren heeft de macht. Algoritmen zijn ontworpen om die macht te vergroten en te reproduceren.’ En tot op heden bestaat er nog geen ‘universele taal van kunstmatige Intelligentie’.