Ooit waren Google, Apple en Facebook voorvechters van een vrij internet

Techgiganten lijken steeds meer op de Shells van deze wereld: vervangbare onderdelen van de nationale infrastructuur, aldus de Russische internetdeskundige Andrej Soldatov. Van hun gebruikers hebben ze niks meer te vrezen.

Het nieuws dat Google en Apple uiteindelijk voor de druk van het Kremlin zijn gezwicht en de app van Navalny uit hun appstore hebben gehaald, heeft verwarring en begrijpelijke woede gewekt onder Russische liberalen. Maar echt verrassend is het niet. De veronderstelling dat er een wezenlijk, bijna ideologisch verschil is tussen de manier van zakendoen van internetgiganten enerzijds en energiebedrijven als BP of Shell anderzijds, gaat uit van het idee dat het verdienmodel van de techbedrijven berust op het winnen en behouden van het vertrouwen van hun klanten. De gedachte is dat gebruikers van BP weliswaar keuze hebben – er zijn immers meerdere concurrerende tankstations –, maar dat het ze weinig kan schelen bij welk tankstation ze hun auto volgooien. Tankstations zijn gewoon een deel van de infrastructuur waaraan we gewend zijn, en alleen fanatieke activisten denken dat je tot verandering kunt komen door het boycotten van wereldspelers die deel uitmaken van die infrastructuur, zoals BP. Die activisten krijgen nooit genoeg mensen mee in zo’n initiatief, dat dan dus mislukt.