Een recent artikel in The New York Times waarin het bestaan van de tempel in twijfel wordt getrokken, heeft de aloude discussie weer in alle hevigheid doen oplaaien.
Nee
De recente confrontaties tussen Israëliërs en Palestijnen laaiden op omdat veel Palestijnen zich zorgen maakten over de Esplanade der Moskeeën. Zij vrezen – terecht of onterecht – dat de Israëliërs zich die zullen toe-eigenen als plek voor de joden om te bidden. Later zou die dan exclusief voor hen toegankelijk worden, en dus verboden voor moslims.
Wat moslims kennen als de Esplanade der Moskeeën, is voor de joden de plaats waar lang geleden de Tempel van Salomon stond. The New York Times publiceerde een stuk waarin werd betoogd dat het historisch feitenmateriaal ontbreekt om deze laatste claim te onderbouwen. Na verschijning reageerden Amerikaanse joden op diverse sociale media furieus en beschuldigden de auteur onder andere van achterlijkheid.
Terwijl de joden aan de ene kant benadrukken te hechten aan de ‘historische waarheid’ over deze plek, lijken ze in werkelijkheid hun zienswijze te willen opleggen aan anderen, simpelweg door het hardste te schreeuwen. Niemand is gebaat bij een politisering van de geschiedenis. Uiteindelijk kan alleen de meerderheid van de bevolking haar rechten op een plek laten gelden, niet de geschiedenis. Anders zou Italië bijvoorbeeld de teruggave kunnen verlangen van Istanboel –
het oude Byzantium dat na het schisma van de christelijke kerk in de vierde eeuw na Christus onafhankelijk werd van Rome, ruim duizend jaar voor de verovering door de Turken.
Daar komt nog bij dat er, zelfs in joodse geschriften, onduidelijkheid bestaat over de plaats waar zich die tempel nu eigenlijk bevond. Volgens de Samaritanen [een kleine sekte die zichzelf joods noemt, maar door de overige joden niet als zodanig wordt erkend] was dat op de berg Gizrim, op de westelijke Jordaanoever; iets dergelijks valt te lezen in de Qumran [de Dode Zeerollen]. Kortom: het debat over de precieze historische locatie van de Tempel van Salomon wordt in judaïstische kringen nog volop gevoerd.
Sowieso is het een slecht idee om uitsluitend op basis van religieuze teksten een uitspraak te willen doen over de vraag waar historische gebouwen ooit hebben gestaan. Luidkeelse beschuldigingen van ‘onwetendheid’ aan het adres van diegenen die niet geloven dat de Tempel van Salomon zich op de plek van de al-Aqsa-moskee bevond, zijn een uiting van politiek opportunisme, waarvoor in een serieuze historische discussie geen plaats is.
