The Atlantic
| Boston | George Packer | 03 september 2019In tijden van ‘alternatieve feiten’ en ‘fake news’ doet de waarheid er steeds minder toe. George Orwell liet in zijn iconische roman 1984, die een beklemmend beeld schetst van een totalitaire staat, al zien waar dit toe kan leiden: een onvrije samenleving waarin niemand meer voor zichzelf denkt.
Geen roman uit de vorige eeuw heeft zo veel invloed gehad als 1984 van George Orwell. De titel, de achternaam van de auteur als bijvoeglijk naamwoord, het vocabulaire van de almachtige partij die de superstaat Oceanië bestuurt met de ideologie van engsoc – dubbeldenken, geheugengat, onpersoon, gedachtemisdaad, nieuwspraak, gedachtepolitie, kamer 101, Big Brother – ze zijn allemaal terechtgekomen in onze taal, als onmiddellijk herkenbare tekenen van een toekomstnachtmerrie. Het is bijna onmogelijk om het over propaganda, toezicht, autoritaire politiek of verdraaiing van de waarheid te hebben zonder met een verwijzing naar 1984 te komen. Tijdens de Koude Oorlog vond de roman achter het IJzeren Gordijn ondergronds gretig aftrek bij lezers die zich afvroegen: hoe wist hij dat?