De nieuwe roman van de Franse auteur Philippe Claudel spelen zich af in de Frans-Duitse grensstreek Lotharingen, waar de oorlog familiebanden heeft verscheurd.
In zijn laatste roman Fantaisie Allemande vertelt de Franse auteur en cineast Philippe Claudel (59), vooral bekend van zijn boek Grijze Zielen uit 2003, vijf verhalen over slachtoffers uit de Tweede Wereldoorlog. Ze spelen zich af in zijn geboortestreek Lotharingen.
Claudel is al zijn hele leven gefascineerd door de mensen die er wonen, stelt Marie-France Bornais, criticus van Le Journal de Québec. In zijn nieuwe roman heeft hij zich volgens haar laten leiden door twee motieven. Enerzijds het gegeven dat er in deze grensstreek geen familie is te vinden zonder Franse én Duitse voorouders. Anderzijds het Duitsland van de vorige eeuw dat hij als een ‘waar horrorlaboratorium beschouwt.’ Bornais vindt dat Claudel de kern van de gespletenheid van de Lotharingers raakt: ‘Hij vertelt van welke gebeurtenissen de collectieve herinnering is doordrenkt en hoe familiestambomen zijn verscheurd.’
Bernard Lehut van het Franse radiostation RTL spreekt van een verzameling van vijf verhalen, die door een gemeenschappelijk thema met elkaar zijn verbonden: ‘Het Kwaad, in de vorm van het nazisme en met Duitsland als territorium.’
‘Claudel stelt zich via zijn personages de vraag hoe Duits hij zelf eigenlijk is’
Claudels novellen halen het niveau van Daphne du Mourrier, Guy de Maupassant en Anton Tsjechow, schrijft Pierre-Pascal Bruneau in het literaire magazine Le Temps Retrouvé: ‘Door zijn rijke en fraaie taal kan de lezer zich vereenzelvigen met de personages. Je voelt, ruikt en proeft wat ze hebben meegemaakt.’
Marine Baron van de Franse online krant Atlantico noemt het boek ‘somber, poëtisch en ontregelend.’ (…) ‘Wie een klassiek patroon van met elkaar samenhangende gebeurtenissen verwacht, blijft misschien onbevredigd. Maar deze reis naar nergens is de omweg waard.’
Voor Fabrice Gabriel van Le Monde stelt Claudel zich ‘via zijn personages de vraag hoe Duits hij zelf eigenlijk is. Het land trekt hem aan terwijl het hem tegelijkertijd angst aanjaagt.’
Fantaisie allemande van Philippe Claudel verscheen in de Nederlandse vertaling Een Duitse fantasie van Manik Sarkar bij De Bezige Bij
Door Diederik Samwel
